Gdy obserwujemy otaczający nas świat nie zastanawiamy się nad tym czy pieniądze są nam potrzebne do życia? Wydaje się to całkowicie oczywiste. Trudno przecież wyobrazić sobie współczesny świat bez pieniędzy i poruszania się w nim bez portfela, telefonu z aplikacją mobilną czy bez karty płatniczej.
No właśnie, skoro tak trudno nam to sobie wyobrazić, zastanówmy się, jak bez pieniędzy radzili sobie nasi przodkowie?
Barter
Pierwszych transakcji handlowych dokonywano już w prehistorii, choć samo pojęcie pieniądza jeszcze wtedy nie funkcjonowało. Podstawowym sposobem nabywania wszelkiego rodzaju dóbr był tzw. barter, czyli wymiana przedmiotu za przedmiot. Nie było to jednak wcale proste. Towar towarowi nie był równy i trudno było znaleźć kogoś, kto ma nie tylko potrzebny nam towar, ale gotów jest w zamian za niego przyjąć to, co mamy do zaoferowania.
Płacidła
Z biegiem czasu zauważono, że rzadko występujące produkty są bardziej pożądane niż inne i chętniej przyjmowane jako forma zapłaty. Były to tzw. płacidła. W różnych rejonach świata przybierały one odmienną formę, np. w Europie były to kamienne toporki, w Ameryce Środkowej – ziarna kakaowca, a w Azji, Oceanii czy Afryce – muszle. W Polsce funkcję tę pełniły między innymi sól, zboże, skóry zwierząt i bursztyny. Płacidła nie okazały się jednak najlepszym rozwiązaniem, gdyż nie były wystarczająco trwałe i nie wszystkie dawały się dzielić bez utraty ich wartości.
Kruszce metali
Rozwiązaniem, które zostało z czasem powszechnie przyjęte, była możliwość płacenia kruszcami metali. Początkowo były to brąz, miedź, żelazo, później także złoto i srebro. Miały one swoje niewątpliwe zalety: były trwałe i podzielne, jednak ich dzielenie zajmowało dużo czasu, a określenie ich wartości wiązało się z tym, że każdorazowo należało je ważyć.
Monety
Z czasem zaczęto nieporęczne sztaby dzielić na mniejsze kawałki i stemplować, oznaczając tym samym ich wagę. W ten sposób powstały pierwsze monety.
Pieniądz papierowy
Banknoty, czyli pieniądze papierowe, po raz pierwszy pojawiły się w Chinach w X wieku, w Polsce natomiast dopiero w XVIII wieku. Jak do tego doszło? Właściciele dużych ilości pieniędzy kruszcowych oddawali je na przechowanie złotnikom. W zamian otrzymywali kwity depozytowe. Taki kwit wyrażał zobowiązanie złotnika do zwrotu właścicielowi zdeponowanego kruszcu. Kupcy bardzo szybko docenili wygodę tego rozwiązania – kwity depozytowe były bardzo lekkie w porównaniu z workami wypełnionymi monetami, zajmowały mało miejsca i dlatego okazały się bardzo wygodne do przewożenia. Tak zaczęła się historia pieniądza papierowego.
Pieniądz bezgotówkowy
Istnienie banków i prowadzenie przez nie rachunków, na których środki pieniężne przechowywane są w postaci zapisów księgowych, przyczyniło się do rozwoju transakcji bezgotówkowych. Przykładem takiej transakcji jest przelew. Jest to przeniesienie środków finansowych z jednego rachunku bankowego na drugi.
Na rynku pojawia się coraz więcej możliwości i innowacji w płatnościach bez użycia gotówki. Mówiąc o bezgotówkowych formach płatności nie myślimy już tylko o przelewach i kartach płatniczych, ale także o płatnościach za pomocą aplikacji bankowych, które z powodzeniem mogą zastąpić gotówkę.